Lời nói đầu

PHẦN I: NHU CẦU ĐỐI THOẠI VỚI CÁC TÔN GIÁO KHÁC TRONG GIÁO HỘI NGÀY NAY

• CHƯƠNG 1: NHU CẦU ĐỐI THOẠI VÀ THÔNG CẢM

  • Các tôn giáo cần phải làm gương cho thế giới về đối thoại

  • Kitô giáo phải làm gương về tìm hiểu và đối thoại nhiều hơn cả

  • Tuy nhiên, các tôn giáo đã đi sau thế giới—

  • Các tôn giáo chưa làm gương cho thế giới về yêu thương nhau

  • Các tôn giáo cần đối thoại để hiểu nhau và yêu thương nhau hơn

  • Các tôn giáo thường hiểu nhau một cách sai lạc

  • Phải có lòng chân thành và đầu óc khách quan khi tìm hiểu một tôn giáo

  • Muốn hiểu chính xác một tôn giáo, phải sống tinh thần tôn giáo ấy

  • Tìm hiểu cách nhìn của người khác để bổ túc cách nhìn của mình về chân lý

  • Mọi tôn giáo đều lấy Chân Lý Tối Thượng, vốn vô cùng phong phú, làm đối tượng

  • Chân lý có thể nắm được trọn vẹn là thứ chân lý nghèo nàn

• CHƯƠNG 2: ĐỐI TƯỢNG CHUNG CỦA MỌI TÔN GIÁO LÀ THỰC TẠI TUYỆT ĐỐI

  • Thực Tại Tuyệt Đối chỉ có một, nhưng được gọi tên và quan niệm cách khác nhau

  • Ngôn ngữ con người bị hạn chế, không có khả năng diễn tả về Thực Tại Tối Hậu

• CHƯƠNG 3: LẬP TRƯỜNG CỦA GIÁO HỘI CÔNG GIÁO

  • Chủ trương tìm hiểu, đối thoại, và hợp tác với các tôn giáo khác của Giáo Hội

  • Những nguyên tắc cho việc đối thoại tôn giáo

  • Những hình thức đối thoại khác nhau

  • Nỗ lực của Giáo Hội trong việc tìm hiểu và đối thoại với các tôn giáo khác

• CHƯƠNG 4: ĐỐI THOẠI ĐỂ LÀM GÌ?

  • Đối thoại và truyền giáo

  • Đối thoại trước tiên là để hiểu nhau, yêu nhau

  • Đối thoại để cùng cộng tác với nhau xây dựng lợi ích chung

  • Đối thoại để bổ túc quan điểm của nhau về Thực Tại Tối Hậu

  • Đối thoại là để «hòa» chứ không phải để «đồng» với nhau

  • Phải nói lên được tính ưu việt của tôn giáo mình

• CHƯƠNG 5: TÍNH ƯU VIỆT CỦA KITÔ GIÁO

  • Sứ mạng của Đức Kitô không phải là...

  • Đừng gán cho Đức Kitô quá nhiều sứ mạng không thích hợp

  • Cách trình bày của Đức Kitô về Thiên Chúa mang tính hội nhập văn hóa là một trong những cách trình bày về Thiên Chúa

  • Đức Kitô không đến, thế giới vẫn tồn tại theo cách tự nhiên của nó

  • Con người vươn lên Thiên Chúa, Thiên Chúa xuống với con người

  • Các tôn giáo là những nỗ lực vươn lên Thiên Chúa

  • Kitô giáo là sự hạ xuống của Thiên Chúa, đáp lại sự vươn lên của con người

  • Để gặp gỡ nhau, phải có sự hợp tác đôi bên

  • Đức Kitô xuống thế để chia sẻ thân phận hèn kém của con người

  • Sự ưu việt của Kitô Giáo hệ tại thiên tính của Chúa Kitô—

  • Đức Kitô đến để biến những giá trị tự nhiên của con người thành những giá trị siêu nhiên vĩnh cửu

  • Các vị giáo chủ là những bậc thầy của nhân loại

  • Thiên Chúa hay Đức Kitô là Cha chung của nhân loại

  • Cần làm nổi bật sứ điệp Tin Mừng khi đối thoại

  • Tin Mừng là một câu chuyện với những dữ kiện có thực, không phải là lý thuyết triết lý hay thần học

  • Thế giới cần những chứng từ sống động hơn những lý thuyết trừu tượng

PHẦN II: NHỮNG NGĂN TRỞ TRONG VIỆC ĐỐI THOẠI TÔN GIÁO

• Chương 1: Mặc cảm tự tôn

  • Coi tôn giáo của mình là đúng nhất, siêu việt nhất—

  • Tự tôn và tự hào tôn giáo

  • Có nên tự hào không?

  • Kinh nghiệm lịch sử: Do Thái giáo

  • Niềm tự hào sai lầm của dân Do Thái

  • Sự tự hào của Kitô giáo có đẹp lòng Thiên Chúa không?—

  • «Hãy vào qua cửa hẹp»

  • Người tự hào tự tôn khó thấy được chân lý

• CHƯƠNG 2: SỢ MẤT CHÂN TÍNH KHI ĐỐI THOẠI

  • E rằng đối thoại thì mình phải thay đổi lập trường

  • Phải bảo vệ chân lý, hay phải bảo vệ tôn giáo của mình?—

  • Chân lý đòi buộc ta phải sẵn sàng hy sinh tất cả—

  • Đừng đồng hóa chân lý với điều mình mong muốn

  • Đừng đồng hóa chân lý với những gì mình thấy hợp lý

  • Đừng đồng hóa chân lý với những điều mình tin tưởng —

  • Chân tính sâu xa nhất của mọi tôn giáo là chân lý

• CHƯƠNG 3: QUAN NIỆM THỰC TẠI CHỈ CÓ MỘT MẶT

  • Thái độ của «những người mù rờ voi»

  • Quan niệm thực tại là đa diện

  • Có nhiều cách nhìn khác nhau về Thực Tại Tối Hậu

  • Đừng ép người khác phải nhìn thấy giống mình

  • Hãy trân trọng những cách nhìn khác nhau về Thiên Chúa

• CHƯƠNG 4: SỢ RƠI VÀO CHỦ NGHĨA HÒA ĐỒNG TÔN GIÁO

  • Thế giới cần có nhiều loại hoa

  • Chân Lý duy nhất cần được nhập thể theo đủ mọi cách thức khác nhau

  • «Quân tử hòa nhi bất đồng»

• CHƯƠNG 5: LẪN LỘN GIỮA CHÂN LÝ VÀ ĐỊNH THỨC CỦA CHÂN LÝ

  • Một chân lý mà nhiều định thức

  • Xin đưa ra một vài minh họa để vấn đề trở nên dễ hiểu:—

  • Định thức khác nhau, nhưng chỉ diễn tả một chân lý

  • Phải vượt lên trên các định thức để nhận ra Chân Lý

  • Không một định thức nào tương ứng trọn vẹn với chân lý

• CHƯƠNG 6: SỰ KHÁC BIỆT VỀ PHƯƠNG CÁCH SUY TƯ GIỮA ĐÔNG VÀ TÂY PHƯƠNG

  • Hai khuynh hướng suy tư khác nhau trên thế giới

  • Tây phương suy tư dựa trên nhận thức của lý trí

  • Đông phương suy tư dựa trên nhận thức của giác quan—

  • Để đối thoại thành công, cần nắm vững hai khuynh hướng suy tư của Đông và Tây phương

PHẦN III: HAI KHUYNH HƯỚNG SUY TƯ KHÁC NHAU TRƯỚC NHỮNG THẮC MẮC CĂN BẢN NHẤT CỦA CON NGƯỜI

• CHƯƠNG 1: ĐẶT VẤN ĐỀ

  • Hai khuynh hướng triết lý

  • Những thắc mắc căn bản nhất

• CHƯƠNG 2: VẤN ĐỀ 1 - SỰ TỰ HỮU

  • Tại sao vũ trụ lại hiện hữu thay vì không hiện hữu?

  • Hai cách giải đáp khác nhau

  • Nhận xét về hai cách giải đáp trên —

• CHƯƠNG 3: VẤN ĐỀ 2 - HIỆN HỮU LÀ MỘT HAY NHIỀU?

  • Hiện hữu là một hay nhiều?

  • Chủ trương «hữu thể là nhiều» của Héraclite

  • Chủ trương «hữu thể là một» của Parménide -

  • Mâu thuẫn giữa hai quan điểm trên

  • Nhận xét về hai cách giải quyết

  • Nhất nguyên và nhị nguyên

• CHƯƠNG 4: VẤN ĐỀ III - VIỆC DIỄN TẢ THỰC TẠI TỰ HỮU HAY THỰC TẠI TỐI HẬU TRONG CÁC TÔN GIÁO

  • Thực Tại Tối Hậu

  • Việc diễn tả Thực Tại Tối Hậu

• CHƯƠNG 5: VẤN ĐỀ IV: - SỰ ÁC, ĐAU KHỔ

  • Giải đáp thứ nhất: Các cặp âm dương luôn đi đôi với nhau

  • Giải đáp thứ hai: Các yếu tố đối lập tách biệt và độc lập với nhau

  • Cần tôn trọng sự khác biệt—

  • Hưởng, nếm: quan trọng hơn là biết, tin

  • Cần bao dung hơn

PHẦN IV: SỰ CHUYỂN BIẾN CỦA THẦN HỌC KITÔ GIÁO TRONG CÁCH NHÌN VỀ CÁC TÔN GIÁO

• CHƯƠNG 1: Á CHÂU VỚI CÁC TÔN GIÁO

  • Á châu, nơi phát sinh các tôn giáo lớn trên thế giới -

  • Chuyển biến của thần học Kitô giáo trong cái nhìn về các tôn giáo khác

• CHƯƠNG 2: BỐN GIAI ĐOẠN CHUYỂN BIẾN CỦA THẦN HỌC CÔNG GIÁO TRONG CÁCH NHÌN VỀ CÁC TÔN GIÁO

  • Giai đoạn 1: Đức Kitô chống lại các tôn giáo

  • Giai đoạn 2: Đức Kitô ở trong các tôn giáo

  • Giai đoạn 3: Đức Kitô ở trên các tôn giáo

  • Giai đoạn 4: Đức Kitô cùng với các tôn giáo

• CHƯƠNG 3: ĐỨC KITÔ CÙNG VỚI CÁC TÔN GIÁO

  • Giáo Hội có thể chưa hiểu đúng về các tôn giáo

  • Các tôn giáo cần đến nhau để quan niệm đầy đủ hơn về Thiên Chúa

KẾT LUẬN

• Cần vượt qua những trở ngại để đối thoại cởi mở

• Đối thoại là một cơ hội tốt để loan báo Tin Mừng

• Để cuộc đối thoại có kết quả tốt đẹp...

• Đối thoại giúp ta hiểu biết thêm về Thiên Chúa và Đức Kitô

• Thái độ căn bản là tự khiêm